દેવી ગાયત્રી અને ગાયત્રી મંત્ર નો ઇતિહાસ

ગાયત્રી દેવી, “શક્તિ” (તાકાત) અને “દેવ” (ગુણવત્તા) જ્ઞાન, શુદ્ધતા અને સદ્ગુણ પ્રતીક, ભગવાન બ્રહ્માની પુત્રી સરસ્વતી દેવીના અવતાર છે.

સરસ્વતી દેવી કલાના આશ્રયસ્થાન તરીકે રાખવામાં આવે છે, એક કવિ અને સંગીતકાર છે, તેમજ કુશળ સંગીતકાર ગાયત્રી દેવીના રૂપમાં, ભગવાન બ્રહ્માના આશીર્વાદ સાથે એવું માનવામાં આવે છે તેમણે કે માનવજાતને ચાર વેદ ની ભેટ આપી છે.

ગાયત્રી દેવી કમળ પર બેઠા છે. તેણીને પાંચ મસ્તક છે જેની રજૂઆત:

– પંચ પ્રાણ / પંચ વાયુ  (પાંચ જીવ / પવન) પ્રાણ, અપાન, વ્યાન, ઉદાન, સમાન,

– પાંચ સિદ્ધાંતો / તત્વો (પંચ તત્વો) પૃથ્વી, પાણી, હવા, આગ અને આકાશ (પૃથ્વી, જળ, વાયુ, તેજ, આકાશ).

દેવી ગાયત્રી પાસે  પાસે ૧૦ ભુજાઓ (હાથ) છે જેમાં તેઓ શુધ્ધ, ચક્ર, કમલા, વરદા, અભય, કષા, અંકુશા, ઉજ્જવલા ઓજાર અને રુદ્રાક્ષ માલા ધારણ કરે છે.

ગાયત્રી, સાવિત્રી અને સરસ્વતી એ પ્રસિદ્ધ ગાયત્રી મંત્રના અધ્યક્ષ દેવતાઓનું પ્રતિનિધિત્વ કરે છે.કે જે દિવસમાં ત્રણ વખત ગાયત્રી મંત્ર ના ઉચારણ તરીકે પણ ઓળખાય છે.

ગાયત્રી એ  પ્રાત:કાલ ની પ્રાર્થના અને ઋગવેદ માં વર્ણવેલા યજ્ઞ ના નિયમો ના અધ્યક્ષ દેવતા છે. પ્રત્યેક ગૃહસ્થને તેમના ઘરમાં વૈદિક વિધિઓ કરવા માટે ૫ અથવા ૩ પવિત્ર અગ્નિ(યજ્ઞ નો ધૂણો) રાખવાની ધારણા હતી. પાંચ અગ્નિ : અહવ્ન્યા, દ્ક્ષગ્નિ, ગૃહ્પત્ય, સ્વત અને અવસ્ધા).

ગાયત્રી મંત્રમાં ૨૪ ઉચ્ચારણ નું વૈદિક માપ છે.  નિયમિત કરવામાં આવતા પાઠમાં, ગાયત્રી મંત્ર, જે યોગ્ય રીતે યોગ્ય વ્યક્તિઓ દ્વારા ઉચ્ચારવામાં આવે છે તે સૌથી પ્રસિદ્ધ છે. ગાયત્રી મંત્રનો ઉલ્લેખ શ્રીમદ ભાગવતમાં થયો છે. મહા પાપોને આ ગાયત્રી શ્લોકના પવિત્ર પઠન દ્વારા નાશ કરવામાં આવે છે જે નીચે પ્રમાણે છે:

ॐ भूर्भुवः स्वः । तत् सवितुर्वरेण्यं ।

भर्गो देवस्य धीमहि । धियो यो नः प्रचोदयात् ॥

ૐ ભૂ: ભુવ: સ્વ: તત્ સવિતુવરેણ્યં ભર્ગોઃ દેવસ્યઃ ધીમહિઃ ધિયોઃ યોનઃ પ્રચોદયાત્

ગાયત્રી મંત્ર ભગવાનની અનુભૂતિ માટે છે અને તે ભગવાનનું પ્રતિનિધિત્વ કરે છે. તે આધ્યાત્મિક રીતે વિકસિત લોકો માટે છે રટણ કરવામાં સફળતા એ ભગવાનને એક ગુણાતીત સ્થિતિમાં દાખલ કરવા માટે સક્રિય કરે છે. પરંતુ, ગાયત્રી મંત્રના ઉચ્ચાર માટે, ભૌતિક સ્વભાવના કાયદા અનુસાર, સૌ પ્રથમ, એકદમ સંતુલિત વ્યક્તિના ગુણો પ્રાપ્ત કરવા માટે જરૂરી છે. ગાયત્રી મંત્રને બ્રાહ્મણનું અવતારી માનવામાં આવે છે અને વૈદિક સંસ્કૃતિમાં તેને ખૂબ મહત્વનું ગણવામાં આવે છે.